Nắng nóng mùa hè khiến ai cũng khó chịu vì nó mang đến nguồn nhiệt lượng khổng lồ như cái lò vi sóng. Chỉ cần bước ra khỏi phòng điều hòa là mồ hôi nhễ nhại, ra đường thì ra như bị thiêu đốt.
Nhưng trong tia nắng lại có một loại tia rất độc hại luôn được bác sĩ, tivi khuyên không nên tiếp xúc trực tiếp. Đó chính là tia cực tím.
Tia cực tím (hay còn gọi là tia UV) là một dạng tia bức xạ điện từ có bước sóng ngắn hơn ánh sáng nhìn thấy và dài hơn tia X. Nó có thể gây hại cho sức khỏe con người và các sinh vật sống.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về thành phần độc hại nhất của tia cực tím và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe.
Các loại tia UV
Trước khi tìm hiểu về tác động của tia cực tím đến sức khỏe, chúng ta cần biết về các loại tia UV có trong ánh nắng mặt trời.
Tia UVC
Tia UVC là loại tia cực tím có bước sóng ngắn nhất và cũng là loại tia mạnh nhất. Nó được gọi là "kẻ hủy diệt" vì có khả năng gây hại ở mức cực kỳ nghiêm trọng tới làn da. Nếu bị chiếu vào mắt, tia UVC có thể gây hại đến mù.
Tuy nhiên, rất may mắn là tầng ô-zôn đã ngăn chặn được tia UVC, giúp bảo vệ chúng ta khỏi tác động của loại tia này.
Hiện nay tầng ô-zôn đang bị bào mòn do các loại khí độc hại được thải ra môi trường. Điều này dẫn đến việc tia UVC có thể xuyên qua tầng ô-zôn và gây hại cho con người.
Tia UVB
Tia UVB có bước sóng dài hơn tia UVC và cũng là loại tia bị tầng ô-zôn hấp thụ nhiều nhất. Tuy nhiên, một phần tia UVB vẫn có thể lọt qua và chiếu xuống trái đất.
Tia UVB cũng rất hại cho da, tác động chủ yếu đến phần thượng bì và có thể gây ra các vấn đề như cháy nắng, lão hóa da và ung thư da.
Một trong những cách để bảo vệ da khỏi tác động của tia UVB là sản sinh melanin - một sắc tố màu đen giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tia UV. Tuy nhiên, khi có quá nhiều melanin được sản sinh, da sẽ đen và nám hơn.
Đây cũng là lý do khiến da của chúng ta đen khi ra nắng.
Tia UVA
Tia UVA có bước sóng dài nhất trong ba loại tia UV. Nó có thể dễ dàng xuyên qua tầng ô-zôn, quần áo mỏng, kính cửa sổ và kính xe ô tô. Tia UVA cũng có thể đi sâu vào da và gây hại cho các tế bào da.
Ảnh hưởng của tia cực tím đến sức khỏe
Tia cực tím có thể gây hại cho sức khỏe con người và các sinh vật sống theo nhiều cách khác nhau. Dưới đây là một số tác động của tia cực tím đến sức khỏe:
Gây ung thư da
Tia cực tím có khả năng gây ra các loại ung thư da, bao gồm cả ung thư biểu mô và ung thư biểu mô không biểu mô. Tia UVB là nguyên nhân chính của các loại ung thư này, do tác động lên các tế bào da và gây tổn thương DNA.
Gây cháy nắng
Tia UVB có thể làm cho da bị cháy nắng, gây đau, đỏ và bong tróc. Nếu tiếp xúc với tia UVB trong thời gian dài, người ta có thể bị cháy nắng nặng và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.
Gây lão hóa da
Tia UVA và UVB đều có khả năng gây lão hóa da, khiến da trở nên khô, nhăn nheo và xuất hiện các nếp nhăn. Điều này là do tia cực tím có thể làm giảm sản xuất collagen và elastin - hai loại protein quan trọng giúp duy trì độ đàn hồi và độ săn chắc của da.
Gây tổn thương mắt
Tia cực tím cũng có thể gây tổn thương cho mắt. Khi tiếp xúc với tia UV trong thời gian dài, người ta có thể bị viêm kết mạc, đau mắt và các vấn đề khác như cận thị, loạn thị và đục thuỷ tinh thể.
Gây suy giảm hệ miễn dịch
Tia cực tím có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể, khiến chúng ta dễ bị nhiễm trùng và bệnh tật. Điều này có thể xảy ra khi da bị tổn thương do tác động của tia UV và không thể đẩy lùi được các vi khuẩn và virus.
Cách bảo vệ bản thân khỏi tia cực tím
Để bảo vệ bản thân khỏi tác động của tia cực tím, chúng ta có thể áp dụng các biện pháp sau:
Sử dụng kem chống nắng
Kem chống nắng có thể giúp bảo vệ da khỏi tác động của tia cực tím. Nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và thoa lại sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi bơi hay vận động nhiều.
Tránh ra nắng vào giờ cao điểm
Giữa 10 giờ sáng và 4 giờ chiều là thời gian mà tia cực tím có độ mạnh nhất. Vì vậy, tránh ra nắng trong khoảng thời gian này để giảm thiểu tác động của tia UV lên da.
Đeo kính râm và áo chống nắng
Đeo kính râm có khả năng chống tia UV và áo chống nắng khi ra ngoài cũng giúp bảo vệ da khỏi tác động của tia cực tím.
Dán phim cách nhiệt
Dán phim cách nhiệt là 1 giải pháp hữu hiệu để giảm thiểu tia cực tím vào trong không gian ngôi nhà của bạn.
Kết luận
Tia cực tím là một dạng tia bức xạ điện từ có bước sóng ngắn hơn ánh sáng nhìn thấy và dài hơn tia X. Nó có thể gây hại cho sức khỏe con người và các sinh vật sống theo nhiều cách khác nhau, bao gồm gây ung thư da, cháy nắng, lão hóa da và tổn thương mắt.
Để bảo vệ bản thân khỏi tác động của tia cực tím, chúng ta có thể áp dụng các biện pháp như sử dụng kem chống nắng, tránh ra nắng vào giờ cao điểm và đeo kính râm và áo chống nắng khi ra ngoài.
Việc bảo vệ bản thân khỏi tác động của tia cực tím là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và làn da khỏe mạnh.
